Terroir Là Gì? Những Đặc Điểm Terroir Trong Rượu Vang

“Terroir” là một thuật ngữ được sử dụng để miêu tả tổng thể các yếu tố tự nhiên ảnh hưởng đến chất lượng và hương vị của rượu vang. Từ đất đai, khí hậu, độ cao, đến cách chăm sóc vườn nho, tất cả đều góp phần tạo nên sự độc đáo của mỗi loại rượu. Bài viết này Turuouvang sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn Terroir là gì? những đặc điểm của terroir từ đó giúp bạn đánh giá và lựa chọn rượu vang một cách tinh tế và thông thái hơn.

1. Terroir được hiểu là gì?

Terroir là một thuật ngữ đặc biệt trong ngành nông nghiệp và rượu vang, mô tả tác động tổng hợp của các yếu tố môi trường đến chất lượng của cây trồng, đặc biệt là nho làm rượu vang. Các yếu tố này bao gồm đất đai, khí hậu, điều kiện địa lý, và cả các yếu tố văn hóa canh tác địa phương.

• Đất đai: Chất lượng và loại đất (ví dụ như đất sét, đất cát, đất đá vôi) có thể ảnh hưởng lớn đến khả năng giữ nước và các dưỡng chất, ảnh hưởng đến sự phát triển của cây trồng.
• Khí hậu: Nhiệt độ, lượng mưa, và độ ẩm đều ảnh hưởng đến quá trình trưởng thành của cây và chất lượng của sản phẩm cuối cùng.
• Điều kiện địa lý: Độ cao, độ nghiêng của đất, và sự tiếp xúc với ánh sáng mặt trời cũng đóng vai trò quan trọng.
• Thực vật xung quanh: Các cây trồng và động vật xung quanh có thể tạo ra sự tương tác hóa học trong đất và ảnh hưởng đến sự phát triển của cây trồng.

Từ “terroir” có nguồn gốc từ tiếng Pháp, và thực tế không có từ tương đương chính xác trong tiếng Anh hay tiếng Việt. Tuy nhiên, nó mang một ý nghĩa sâu sắc về sự kết hợp độc đáo của các yếu tố môi trường tạo nên sự khác biệt đặc trưng của sản phẩm trong từng vùng trồng cụ thể.

Tìm hiểu thêm: Rượu Bắt Nguồn Từ Đâu? Hãy Cùng Tủ Rượu Vang Tìm Hiểu

2. Thuật ngữ “Terroir” dùng trong rượu vang là gì?

Dù bạn đã, đang hay sẽ tìm hiểu về rượu vang, thuật ngữ “terroir” chắc chắn đã xuất hiện trong những cuộc trò chuyện về việc thưởng thức loại đồ uống này. Nhưng thực chất, “terroir” là gì?

Terroir là nền tảng của hệ thống phân loại rượu vang AOC (Appellation d’origine contrôlée) tại Pháp và trên toàn thế giới. Hệ thống AOC công nhận sự ảnh hưởng sâu sắc của terroir từ vùng đất trồng nho, tạo ra những loại rượu vang mang chất lượng và đặc trưng độc đáo của từng vùng. Terroir thường được nhắc đến trong ngành công nghiệp rượu vang truyền thống của các quốc gia Cựu Thế Giới, nơi mà sự tinh tế của terroir đã được gìn giữ qua nhiều thế hệ.

Về cơ bản, terroir có thể được hiểu là “dấu ấn đặc trưng của vùng đất” khi thưởng thức rượu vang. Do đó, rượu vang sản xuất từ cùng một vùng đất (như Bourgogne với nhiều terroir khác nhau), cùng một phương pháp làm rượu và giống nho có thể vẫn mang hương vị khác nhau. Thậm chí, ngay cả những vườn nho gần nhau tại Bourgogne cũng có sự khác biệt về hương vị khi thưởng thức rượu vang.

3. Các điểm đặc trưng của terroir

3.1 Về khí hậu

Như các cây trồng nông nghiệp khác, cây nho làm rượu vang cũng chịu ảnh hưởng trực tiếp khí hậu nơi cây nho sinh trưởng và phát triển. Khí hậu có thể được chia làm 3 cấp độ khác nhau được gọi là Macroclimate.

Thấp hơn nữa là cấp độ mesoclimate (khí hậu tiểu vùng, thường là của các làng nhỏ hơn, ví dụ như Meursault) và cấp độ microclimate (vi khí hậu, mức độ nhỏ nhất của một vườn nho hoặc hàng cây nho cụ thể, như vườn nho Grand Cru của Maison Louis Latour).

Ba cấp độ này có sự kết hợp, tác động qua lại lẫn nhau sẽ đem đến các loại rượu vang có terroir riêng biệt mà không nơi nào khác có được.

3.2 Về địa chất canh tác

Trái đất được hình thành từ vô số lần dịch chuyển của các mảng kiến tạo, những lần phun trào núi lửa, động đất… Một số vùng biển biến thành núi, thung lũng và ngược lại. Điều này tạo nên nhiều loại đất, địa hình khác nhau.

Yếu tố của địa chất canh tác bao gồm cả bản chất nội tự nhiên của vườn nho như sự màu mỡ, khả năng thoát nước và khả năng giữ nhiệt. Cây nho phát triển mạnh trên một số loại đất từ đá granite có tính thoát nước cao và đất đá phiến cho tới đất đá vôi, đất sét và đem lại hương vị đặc trưng của vùng đất.

Đọc thêm bài viết khác: Rượu Vang Là Gì? Tìm Hiểu Về Các Loại Rượu Vang Nổi Tiếng

Như những chai vang Chardonnay của vùng Chablis, Bourgogne thường mang hương vị mặn từ lớp trầm tích sinh vật biển “Kimmeridgian” riêng biệt.

Trên các vùng đất khác nhau với sự kết hợp của địa hình đã ảnh hưởng tới độ đậm, nhạt của rượu vang bởi thời gian tiếp xúc với ánh mặt trời. Tất nhiên, sự kết hợp này tại mỗi nơi trồng nho là hoàn toàn riêng biệt.

4. Sự đa dạng của động, thực vật xung quanh

Yếu tố này bao gồm các sinh vật phát triển bên trong, xung quanh vườn nho. Những hệ động vật, thực vật và hệ vi sinh vật cụ thể trong mỗi vườn nho. Những yếu tố này ảnh hưởng đến chất lượng cây nho, khả năng phát triển và tác động tới hương vị rượu vang.

5. Yếu tố sự can thiệp của con người

Định nghĩa về terroir được mở rộng bao gồm yếu tố sự can thiệp của con người. Điều này bao gồm:

5.1 Quyết định lựa chọn trồng giống nho

Một giống nho phát triển tốt hơn ở một số khu vực cụ thể hơn những nơi khác. Chằng hạn như giống nho Carmenere phát triển rất tốt tại Chile nhưng tại quốc gia quê hương của loại nho này, nước Pháp lại không được phát triển trong suốt một thời gian dài.

5.2 Quyết định lựa chọn nấm men làm rượu vang

Cách làm rượu của winemaker hay nhà sản xuất thường sẽ áp dụng phương pháp lên men tự nhiên hay phương pháp lên men có chọn lọc (bằng việc lựa chọn và nuôi cấy loại nấm men thích hợp nhất hoặc sản xuất trong phòng thí nghiệm).

Hai phương pháp đều có các ưu điểm, nhược điểm riêng và điều này cũng phần nào đó tác động đến chất lượng rượu vang hay khả năng thể hiện hương vị đặc trưng của terroir tại vùng trồng nho.

Tham khảo thêm: 10+ Giỏ quà rượu vang biếu Tết cao cấp sang trọng 2025

5.3 Tập quán canh tác tại địa phương

Yếu tố này bao gồm cách quản lý vườn nho, chẳng hạn như việc áp dụng phương pháp trồng nho hữu cơ hoặc sinh động học (biodynamic). Việc lựa chọn phương thức nuôi trồng và phát triển cây nho cũng là một phần của yếu tố terroir.

Có thể thấy, định nghĩa về terroir vừa đơn giản lại vừa phức tạp. Những yếu tố chính của terroir thường thể hiện rõ nhất qua hương vị của rượu vang. Cuối cùng, các nhà làm rượu luôn nỗ lực làm nổi bật môi trường tự nhiên hoặc terroir nơi cây nho được trồng thông qua từng ly rượu vang họ chế tác.

Thông qua bài viết trên, Turuouvang đã cung cấp những thông tin giá trị về khái niệm “Terroir là gì”. Nếu bạn đang có nhu cầu mua rượu vang, hãy liên hệ ngay với Turuouvang để nhận được sự tư vấn tận tình và báo giá nhanh chóng.